ΣΧΕΔΙΑ Ι

.

Οι μισοπλασμένες μορφές του Χρήστου Μαρκίδη, μας καλούν να αναλάβουμε την ευθύνη μας απέναντι στο έργο τέχνης, να ελπίσουμε πως θα ολοκληρώσουμε την ίδια μας την μορφή, ολοκληρώνοντας την μόνη αλήθεια του βλέμματός μας: την ρευστότητα του Όντος. Και το κάνουν με εκείνο τον "τρομώδη" τρόπο, με τον οποίο το αρχαίο προσωπείο του Διονύσου -πάντα κατά μέτωπο- ρίχνει το ορθάνοιχτο, καθηλωτικό βλέμμα του στον μύστη, σημαίνοντας: "Εγώ είμαι εσύ ολόκληρος" ή μάλλον: "Είμαι το συμπλήρωμά σου, ένα σημείο, δίχως το οποίο δεν μπορείς να ελπίζεις παρά μιαν άκαρπη και άνυδρη παραμονή στον περίκλειστο τόπο του θηλαστικού".

Γιώργος Μπλάνας

Οι κουλουριασμένες φιγούρες του Χρήστου Μαρκίδη είναι ελατήρια σφιγμένα στον υπέρτατο βαθμό, μια στιγμή προτού εκτιναχθούν. Η γραμμή του στροβιλίζεται, κλώθεται, συσπειρώνεται, χωνεύεται μες στη γραφή, σαν πινελιά απω-ανατολίτη καλλιγράφου, σαν σχέδιο γλύπτη που περικυκλώνει νοερά το περίοπτο άγαλμα, σαν πρόπλασμα βυζαντινής αγιογραφίας όπως θα το σκάρωνε ένας ζωγράφος, όχι αγιογράφος. Σαν ζωγραφιά που αφηγείται τον εαυτό της.

Ο πρώτος πειρασμός, σαν αντικρίσεις τις κουλουριασμένες μορφές του Χ.Μ., είναι ο πειρασμός της ερμηνείας: ο άνθρωπος, σκέφτεσαι, σκύβει στη γη, ένα με το χώμα, δεόμενος, ταπεινός, συντετριμμένος ίσως. Είναι, σκέφτεσαι, ένας άνθρωπος έξω από τη δυτική παράδοση, στην οποία ο άνθρωπος εικονίζεται όρθιος, ξαπλωτός, τέλος πάντων ευθειασμένος ή σε μια εύλογη γωνία. Πολλώ μάλλον στη βυζαντινή εικονογραφία: εκεί η φιγούρα είναι κατά κανόνα ιερουργικά όρθια, πλην της Θεοτόκου που αγκαλιάζει τον Υιό, και γέρνει ενώπιον του Πάθους. Ο Μαρκίδης επιχειρεί πράγματι να σχεδιάσει μια τέτοια Οδηγήτρια.
Αλλά άνθρωπος κουλουριασμένος και χάμω; Αυτή η εικόνιση δείχνει τον ζωγράφο μας κουλουριασμένο στη νεωτερικότητα, στο δράμα της.
Αφήνομαι στον πειρασμό της ερμηνείας: ο ζωγράφος μυρίζει το χώμα μαζί με τον ζωγραφιζόμενο, δείχνει τον κόπο και την αναζήτησή του, τον αγώνα του να επανακτήσει τις μορφές και την αφήγηση σε ριζικά νέο context· δείχνει ταπείνωση, μα δεν βάζει υπακοή. Η αγωνία του Μαρκίδη είναι αγωνία ζωγράφου· μεταφυσική, ναι, αλλά όχι ιερή· ριζώνει στον κόσμο, όχι στο επέκεινα.

Νίκος Γ. Ξυδάκης

 

Το ανθρώπινο σώμα στην περίπτωση του Μαρκίδη αποθεώνεται αλλά και γειώνεται, έγκλειστο, φθίνον και συστρεφόμενο, σε στάση μετανοίας ή προσευχής, σε μια αέναη επι-στροφή προς τα κάτω. Αναπαύεται πριν τη μεγάλη εκτίναξη; Ρέπει προς την αδράνεια και την ακύρωση της επιθυμίας; Αναστοχάζεται στην υπαρξιακή μοναξιά του ή αγαπάει τον ύπνο; Φοβάται ή θλίβεται; Όλα αυτά μαζί ή τίποτα απ’ αυτά; Ποιος μπορεί να ξέρει και τι σημασία έχει άραγε η όποια απάντηση. Σημασία έχουν οι σκέψεις και τα ερωτήματα, σημασία έχουν αυτές οι μικρές εκρήξεις σχεδίου, οι μικρές αλλά δυναμικές μολυβένιες χειρονομίες στο χαρτί και οι ανθρώπινες φιγούρες που διαλύονται και επανασυντίθενται εις το διηνεκές.

                                                                Δημήτρης Τρίκας

Κάρβουνο, Μολύβι, Μελάνι, Κιμωλία σε χαρτί 50Χ35 - 70Χ50 εκ.