Άρχισε σαν δείπνος και έγινε ξεφάντωση.
Κανείς δεν ξέρει πώς και δεν ρωτάει κανείς
μόνο παρατηρούμε.
Στην αρχή ήταν οι νεκρές φύσεις αναγνωρίσιμες και έπειτα αναγνωρισμένες σαν η πρόταση του Χρήστου Μαρκίδη για ένα θέμα, αγαπημένο στην αρχαιότητα και ξαναγεννημένο στη Δύση με τρόπο αριστουργηματικό. Από το Τραπεζομάντηλο του άσπρου χιονιού ως το μυστήριο του μαύρου, μια συνεχής διαδικασία που περνάει από το Φως της μέρας στο φως του εργαστηρίου και από κει στο Φως της νύχτας. Σ’ αυτό το μεταμορφωμένο τοπίο της ζωγραφικής επιφάνειας εικόνες γνωστών αντικειμένων βρίσκουν το κέλυφώς τους σιωπηλά, υπαινικτικά, αξεδιάλυτα με το μυστήριο. Και εκεί ντύνονται τη νύχτα, πασχίζοντας να σβήσουν τα σημάδια της καλαισθησίας για να καταδυθούν στα βάθη της ύπαρξής τους. Έτσι γίνονται έργα δραματικά φορτισμένα με την ένταση που έχει κάθε κατάδυση είτε πρόκειται για νεκρές φύσεις ή για τα σκοτωμένα αντικείμενα του Βαλερύ.
Αν η πιο μικρή αρετή ενός έργου είναι η ομοιότητά του με το πρότυπο μοντέλο, η μεγαλύτερη απομάκρυνσή του που εντοπίζεται στην τελευταία δουλειά του Χ.Μ., προσδιορίζει εκτός από την αξία της και τον τρόπο με τον οποίο πιστοποιείτα αυτή η σχέση μέσα από μια διαφυγή στον χώρο της ποίησης, όπου κάθε ρεαλιστική πρόφαση ελαχιστοποιείται και η περιγραφή ως αυτονόητη υποχωρεί διακριτικά.
Η υπογράμμιση του ουσιώδους δεν είναι αποσπασματική επιλογή αλλά αποτέλεσμα μιας υπολανθάνουσας ερευνητικής διάθεσης που παρακολουθεί την εξελικτική πορεία από τη φύση στην Ψυχή των αντικειμένων χωρίς να απαλείφει τα στοιχεία της ταυτότητας: Όνομα κύριο και όνομα πατρός: ο Σεζάν θα αισθάνεται βέβαια παρών και δικαιωμένος.
Αλλά η αιτία, η causa conoscendi φαίνεται πως είναι ο Μπρακ. Σ’ αυτές τις νυχτερινές μυστικές συμφωνίες της ύλης με το πνεύμα, έχουμε να κάνουμε με ό,τι έθεσε ως αίτημα η νεώτερη ευρωπαϊκή ζωγραφική: Την προσέγγιση της ουσίας των πραγμάτων, που αφήνει όμως και περιθώρια για τη νοσταλγία τους.
Δρ Βιβή Βασιλοπούλου
 |
Λάδι σε καμβά 50Χ35 - 100Χ70 εκ.
