.
.
Αναρωτιέμαι καμιά φορά για το αβέβαιο παρόν της ζωγραφικής. Άλλοτε θεωρώ ότι η αρχέγονη τέχνη μας διαθέτει ακόμη τόλμη και αρετή, άλλοτε ότι ο καιρός την έχει προ πολλού προσπεράσει. Το ζωηφόρο μήνυμα του μοντερνισμού, όπου ακαδημαϊσμοί και συμβάσεις αιώνων εξανεμίστηκαν απέναντι στην εσωτερική ανάγκη για ελευθερία και οικουμενικότητα, δεν γονιμοποιεί πλέον τον νοητό κόσμο, μύρια υποκατάστατα ηχούν και σκάφανδρο στα καθ'ημάς Επιφάνια.
Το δωρικό απαραίτητο, όπως το διατύπωσε ένας από τους πατέρες της αισθητικής επανάστασης, ο Ζωρζ Μπρακ "Η αλήθεια δεν έχει αντίθετο" έπαψε σχεδόν οριστικά να ισχύει. Το ιλιγγιώδες αίσθημα ενός πορτραίτου του Φαγιούμ, ενός στίχου του Ρωμανού, μιας μουσικής φράσης του Χαίντελ, έστω μιας στροφής του Ρίλκε και του Σεφέρη ή ότι απέμεινε να μας θυμίζει την καταγωγική φύση και θέση του ζωντανού λόγου, μοιάζουν απολιθώματα ενός μακρινού παρελθόντος - ξεχνούμε πως διαχρονικά όλα τούτα μετεωρίζονται έμπλεα νοημάτων, προσμένοντας από εμάς νέα θεώρηση του απολύτου, νέα κατανόηση έναντι του μυστηρίου, νέα παραμυθητική υποθήκη στο μέλλον. "Όταν τα μέσα έχουν χάσει το στόχο, πρέπει να επανέλθει κανείς στις ουσιαστικές Αρχές που δημιούργησαν την ανθρώπινη γλώσσα. Έτσι οι Αρχές παίρνουν ζωή και ξαναδίνουν ζωή" *. Ξέρω ότι τότε που ειπώθηκαν αυτά τα λόγια, οι συνθήκες ήταν το ίδιο στεγνές. Τετρακόσια χρόνια νεωτερικής ρασιοναλιστικής σχιζοφρένειας ήρθαν μέσα σε δύο δεκαετίες ανάποδα, ανοίγοντας ταυτόχρονα τον ασκό του Αιόλου σ 'αυτό που σήμερα δεν μας αρκεί, έπαψε προ πολλού να τέμνει και να ορίζει.
Ωστόσο οι ανανεωτές του κινήματος διέβλεψαν με περισσή ενάργεια την εξακολουθητική έκπτωση που απειλούσε, απειλεί και θα απειλεί τον αδιάκοπο πολιτισμό της συνείδησης: "Η ελευθερία δεν θα έχει αξία, παρά μόνον αν μπει στο δρόμο μιας παράδοσης. Παράδοση δεν σημαίνει συνήθεια" *. Ανακαινίζοντας εκ βαθέων το σύνολο των μορφών, οι δάσκαλοι του περασμένου αιώνα σεβάστηκαν ολοκληρωτικά τις Αρχές, νά το μεγάλο παράδοξο! Ο μοντερνισμός ορθώνεται ως η έσχατη αναλαμπή της οικουμενικής ουτοπίας στην τέχνη. Κι εμείς οι κατοπινοί, του παγκοσμιοποιημένου πια τόπου, συλλέκτες της αγωνίας όσων ορυκτών μάς απόμειναν.
* Ανρί Ματίς, Κείμενα για την Τέχνη
.
Αναρωτιέμαι καμιά φορά για το αβέβαιο παρόν της ζωγραφικής. Άλλοτε θεωρώ ότι η αρχέγονη τέχνη μας διαθέτει ακόμη τόλμη και αρετή, άλλοτε ότι ο καιρός την έχει προ πολλού προσπεράσει. Το ζωηφόρο μήνυμα του μοντερνισμού, όπου ακαδημαϊσμοί και συμβάσεις αιώνων εξανεμίστηκαν απέναντι στην εσωτερική ανάγκη για ελευθερία και οικουμενικότητα, δεν γονιμοποιεί πλέον τον νοητό κόσμο, μύρια υποκατάστατα ηχούν και σκάφανδρο στα καθ'ημάς Επιφάνια.
Το δωρικό απαραίτητο, όπως το διατύπωσε ένας από τους πατέρες της αισθητικής επανάστασης, ο Ζωρζ Μπρακ "Η αλήθεια δεν έχει αντίθετο" έπαψε σχεδόν οριστικά να ισχύει. Το ιλιγγιώδες αίσθημα ενός πορτραίτου του Φαγιούμ, ενός στίχου του Ρωμανού, μιας μουσικής φράσης του Χαίντελ, έστω μιας στροφής του Ρίλκε και του Σεφέρη ή ότι απέμεινε να μας θυμίζει την καταγωγική φύση και θέση του ζωντανού λόγου, μοιάζουν απολιθώματα ενός μακρινού παρελθόντος - ξεχνούμε πως διαχρονικά όλα τούτα μετεωρίζονται έμπλεα νοημάτων, προσμένοντας από εμάς νέα θεώρηση του απολύτου, νέα κατανόηση έναντι του μυστηρίου, νέα παραμυθητική υποθήκη στο μέλλον. "Όταν τα μέσα έχουν χάσει το στόχο, πρέπει να επανέλθει κανείς στις ουσιαστικές Αρχές που δημιούργησαν την ανθρώπινη γλώσσα. Έτσι οι Αρχές παίρνουν ζωή και ξαναδίνουν ζωή" *. Ξέρω ότι τότε που ειπώθηκαν αυτά τα λόγια, οι συνθήκες ήταν το ίδιο στεγνές. Τετρακόσια χρόνια νεωτερικής ρασιοναλιστικής σχιζοφρένειας ήρθαν μέσα σε δύο δεκαετίες ανάποδα, ανοίγοντας ταυτόχρονα τον ασκό του Αιόλου σ 'αυτό που σήμερα δεν μας αρκεί, έπαψε προ πολλού να τέμνει και να ορίζει.
Ωστόσο οι ανανεωτές του κινήματος διέβλεψαν με περισσή ενάργεια την εξακολουθητική έκπτωση που απειλούσε, απειλεί και θα απειλεί τον αδιάκοπο πολιτισμό της συνείδησης: "Η ελευθερία δεν θα έχει αξία, παρά μόνον αν μπει στο δρόμο μιας παράδοσης. Παράδοση δεν σημαίνει συνήθεια" *. Ανακαινίζοντας εκ βαθέων το σύνολο των μορφών, οι δάσκαλοι του περασμένου αιώνα σεβάστηκαν ολοκληρωτικά τις Αρχές, νά το μεγάλο παράδοξο! Ο μοντερνισμός ορθώνεται ως η έσχατη αναλαμπή της οικουμενικής ουτοπίας στην τέχνη. Κι εμείς οι κατοπινοί, του παγκοσμιοποιημένου πια τόπου, συλλέκτες της αγωνίας όσων ορυκτών μάς απόμειναν.
* Ανρί Ματίς, Κείμενα για την Τέχνη
